بررسی اقداماتی که امنیت داده را تضمین می کند، گام های عملی برای ساده‌سازی امنیت داده ها

در سازمان‌های مدرن غالباً از واژه‌نامه‌ای پیچیده و پر از کلمات اختصاری، همچون DLP ،DDR ،DSPM و بسیاری کلمات مخفف دیگر برای امنیت داده استفاده می‌شود. در عین حال که این کلمات اختصاری نشان‌دهنده چارچوب‌ها، معماری‌ها و ابزارهای حیاتی برای حفاظت از اطلاعات حساس هستند، ممکن است باعث شوند افرادی که سعی در تدوین یک استراتژی امنیتی مؤثر دارند، احساس فشار و سردرگمی کنند. هدف این مقاله ابهام‌زدایی از برخی از مهم‌ترین کلمات اختصاری در امنیت داده‌های امروزی است و راهنمایی‌های عملی برای کمک به کسب‌وکارها ارائه می‌دهد تا بتوانند با اطمینان چشم‌انداز امنیت داده‌های خود را هدایت و مدیریت و از ارزشمندترین دارایی‌هایی خود محافظت کنند.

چه چیزی امنیت داده‌ها را تضمین می‌کند؟

در چشم‌انداز دیجیتال امروزی که همواره در حال تحول است، امنیت داده‌ها به اولویت اصلی سازمان­های کوچک و بزرگ تبدیل شده است. از آنجایی که داده‌ها همچنان باارزش‌ترین دارایی سازمان‌ها هستند، نیاز به محافظت از آن‌ها در برابر نقض امنیتی، دسترسی غیرمجاز و سایر تهدیدات امنیتی افزایش می‌‍یابد. اما دقیقاً چه چیزی باعث می‌شود کسب‌وکارها امنیت داده‌ها را در اولویت قرار دهند؟ در ادامه محرک‌های اصلی در این زمینه، از رعایت مقررات گرفته تا حفاظت از مالکیت معنوی و ایجاد اعتماد مشتری، موشکافی شده است:

1. مطابقت با الزامات نظارتی

یکی از موارد اصلی انگیزه‌بخش برای حفظ امنیت داده، مطابقت با الزامات قانونی است. در صنایع مختلف، سازمان‌ها تحت مجموعه‌ای از مقررات طراحی شده برای محافظت از داده‌های حساس هستند.

چارچوب‌های نظارتی رایج که به بهبود و تقویت امنیت داده‌ها کمک می‌کنند

• HIPAA – Health Insurance Portability and Accountability Act یا HIPAA استانداردهای خاصی در خصوص حفظ حریم خصوصی و امنیت اطلاعات بیماران و داده‌های مربوط به سلامت آن‌ها تعیین می‌کند. این استانداردها شامل نحوه ذخیره، محافظت و اشتراک‌گذاری اطلاعات حساس بیمار است.
• PCI DSS – Payment Card Industry Data Security Standard یا PCI DSS یک استاندارد امنیتی است که کمپانی‌های کارت اعتباری (ویزا، مسترکارت، American Express و…) آن را ایجاد کرده‌اند تا مشخص کند که سازمان­ها کدام استانداردهای امنیتی را برای پردازش و ذخیره داده‌های کارت اعتباری باید رعایت کنند.
• NIST 800-171 – National Institute of Standards and Technology  یا NIST بسیاری از استانداردهای نظارتی را برای سازمان‌هایی که مایل به همکاری با دولت فدرال هستند اجرا می‌کند. NIST 800-171 تعیین می‌کند که نهادهای خصوصی چگونه باید اطلاعات کنترل‌نشده طبقه‌بندی‌شده  CUI را پردازش یا ذخیره کنند یا انتقال دهند تا بتوانند کارهای ویژه‌ای برای دولت انجام دهند.

عدم رعایت مقرراتی از این قبیل ممکن است منجر به جریمه‌های قابل توجه، از دست دادن اعتبار، اختلالات عملیاتی و از دست رفتن فرصت‌های کسب‌وکار شود. در نتیجه، کسب‌وکارها بیش از پیش روی اقدامات امنیت داده‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند تا جلوی هزینه‌های هنگفت عدم تطبیق‌پذیری را بگیرند و به رشد خود ادامه دهند.

بیشتر بدانید: بررسی آینده داده های امنیتی Red Hat

2. حفاظت از مالکیت معنوی یا IP

در دنیای فناورانه پرسرعت امروزی، مالکیت معنوی  یا IP بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. شرکت‌ها مداوماً در حال توسعه محصولات، سرویس‌ها و نوآوری‌های جدیدی هستند که برایشان در بازار مزیت رقابتی فراهم می‌کند. اما این IP ارزشمند تنها در صورتی که به اندازه کافی محافظت شود، همچنان مزیتی استراتژیک خواهد ماند.

به‌عنوان مثال می‌توانیم جهش اخیر در توسعه هوش مصنوعی را در نظر بگیریم. سازمان‌هایی که در فناوری هوش مصنوعی بسیار سرمایه‌گذاری می‌کنند برای حفظ موقعیت رقابتی خود به الگوریتم‌های اختصاصی، مدل‌های داده و تحقیقات‌شان متکی هستند. از دست دادن قدرت کنترل این داده‌های حیاتی ممکن است باعث شود رقبا به اطلاعات حساس دسترسی پیدا کنند و منجر به از دست رفتن درآمد و کاهش سهم شرکت در بازار شود. در نتیجه، حفاظت از حقوق مالکیت فکری یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین عواملی است که باعث پیشرفت و توسعه ابتکارات مرتبط با امنیت داده‌ها می‌شود.

3. ایجاد و حفظ اعتماد کاربران

در عصری که کاربران بیش از هر زمان دیگری از تهدیداتی که حریم خصوصی را به خطر می‌اندازد، آگاه هستند، کسب‌وکارها باید اقدامات بیشتری را برای اطمینان از ایمن بودن داده‌های کاربر انجام دهند. نقض امنیتی اطلاعات حساس ممکن سریعاً اعتماد کاربران را از بین ببرد که این موضوع برای موفقیت کسب‌وکار بسیار مهم است. هنگامی که مشتریان اطلاعات خود را در اختیار سازمان‌ها قرار می‌دهند، از سازمان‌ها انتظار دارند که در قبال آن‌ها مسئولیت‌پذیر بوده کرده و از آن در برابر دسترسی غیرمجاز محافظت کنند. این امر برای شرکت‌هایی که خدمات حرفه‌ای ارائه می‌دهند، مانند سازمان‌های حقوقی و حسابداری، و همچنین نرم‌افزارهایی که به مصرف عموم یا سازمان­ها می‌رسند، صدق می‌کند.

سازمان‌هایی که امنیت داده‌ها را در اولویت قرار می‌دهند، بهتر می‌توانند بین خود و کاربرانشان زمینه اعتماد ایجاد کنند و آن را حفظ کنند. حفاظت از داده‌های مشتری باعث می‌شود مشتریان به برند وفادار بمانند و به احتمال زیاد همچنان از خدمات یا محصول آن کسب‌وکار استفاده خواهند کرد و به این ترتیب مزیت رقابتی کسب‌وکار در بازار حفظ می‌شود.

استفاده از چارچوب NIST برای برخورد با امنیت داده‌ها

در برخورد با امنیت داده‌ها، بسیاری از سازمان‌ها به چارچوب NIST CSF روی می‌آورند؛ این چارچوب مجموعه‌ای از دستورالعمل‌های شناخته شده است که National Institute of Standards and Technology یا NIST آن را توسعه داده است. در واقع این چارچوب رویکردی ساختاریافته برای مدیریت و کاهش ریسک امنیت سایبری ارائه می‌کند که باعث می‌شود به‌طور خاص برای سازمان‌هایی که به دنبال محافظت از داده‌های حساس هستند ارزشمند باشد. در ادامه بررسی می‌شود که چگونه چارچوب NIST به شکل دادن به استراتژی امنیت داده کمک می‌کند.

بیشتر بدانید: معرفی 10 آسیب‌پذیری‌ بحرانی که به نقض امنیتی داده منجر می‌شوند

1. شناسایی

اولین قدم در چارچوب NIST شناسایی داده‌هاست. این شناسایی شامل بررسی محل ذخیره داده‌های حیاتی، نحوه انتقال آن‌ها در سیستم‌ها و افرادی است که به آن دسترسی دارند. دانستن این موضوع به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا بدانند از چه دارایی‌هایی باید محافظت کنند و به آن‌ها اجازه می‌دهد آسیب‌پذیری‌های بالقوه‌ای را که ممکن است مورد سوء استفاده مهاجمان قرار گیرد، ارزیابی کنند.

2. محافظت

پس از آن که درک روشنی از محیط داده حاصل شد، گام بعدی اجرای اقدامات حفاظتی برای محافظت از این داده‌ها است که احتمالاً شامل پیاده‌سازی رمزگذاری، کنترل‌های دسترسی و سیستم‌های نظارتی است که دسترسی غیرمجاز را محدود می‌کنند و اطمینان می‌دهند که داده‌های حساس فقط در دسترس کسانی است که به آن نیاز دارند.

3. تشخیص

هیچ سیستم امنیتی‌ای کامل نیست، به همین دلیل است که تشخیص بخش مهمی از چارچوب NIST است. تشخیص شامل پیاده‌سازی سیستم‌ها و فرآیندهای مانیتورینگ است که می‌توانند زمان وقوع نقض امنیتی یا ناهنجاری را شناسایی کنند. تشخیص زودهنگام برای به حداقل رساندن آسیب و جلوگیری از از دست رفتن داده‌ها در صورت بروز حادثه امنیتی نقشی کلیدی دارد.

4. پاسخ

هنگامی که نقضی امنیتی شناسایی می‌شود، واکنش به‌موقع و هماهنگ لازمه کاهش آسیب‌ها خواهد بود. به این منظور باید برنامه‌ای تدارک دید که مراحل لازم را برای مهار نقص، ارتباط با طرف‌های تحت تأثیر و حرکت به سوی بازیابی تشریح کند.

5. بهبودی

در نهایت، در مرحله بازیابی تمرکز بر این است که پس از حادثه امنیتی عملیات به حالت عادی خود برگردد. وقتی در حیطه امنیت داده از بازیابی صحبت می‌شود، منظور از آن بازیابی اطلاعات از Backupها، تعمیر سیستم‌های آسیب‌دیده و تقویت سیستم دفاعی برای جلوگیری از حملات آینده است. داشتن یک برنامه قوی برای بازیابی نه تنها زمان خرابی را به حداقل می‌رساند، بلکه کمک می‌کند اعتماد مشتریان و ذی‌نفعان حفظ شود.

ابزارهای امنیت داده

علاوه بر چارچوب‌ها، ابزارهای خاصی نیز وجود دارد که به اجرای Policyهای امنیت داده و محافظت از اطلاعات حساس در برابر تهدیدها کمک می‌کند. در ادامه به چند نمونه از مهم ترین ابزارها اشاره می‌کنیم:

• DLP یا Data Loss Prevention : DLP به عنوان سنگ‌بنای امنیت داده تضمین می‌کند که داده‌های حساس، مانند اطلاعات شناسایی شخصی یا PII یا مالکیت معنوی، به‌طور تصادفی یا عمدی نشت نکنند و در دسترس کاربران غیرمجاز قرار نگیرند. راهکارهای DLP با نظارت، شناسایی و مسدود کردن داده‌های غیرفعال، در حال انتقال یا در حال استفاده عمل می‌کنند.
• IRM یا Insider Risk Management: ابزارهای IRM برای شناسایی، مدیریت و کاهش خطرات مرتبط با افراد داخلی، مانند کارمندان یا پیمانکارانی که دسترسی قانونی به داده‌های حساس دارند، طراحی شده‌اند. این ابزارها در کاهش خطرات تهدیدات داخلی، چه آن‌هایی که در نتیجه سهل‌انگاری و چه مواردی که حاصل بدخواهی اعضای داخلی هستند، نقش بسیار مهمی دارند.
• DDR یا Data Detection & Response : DDR که ابزاری برای تلفیق و ارتباط دو ابزار قدیمی DLP و IRM است، بر شناسایی فعالیت‌های مشکوک مرتبط با داده و کنترل آن‌ها در Real Time تمرکز می‌کند. راهکارهای DDR حرکت و رفتار داده‌ها را در سرتاسر سازمان نظارت می‌کنند و به تیم‌های امنیتی کمک می‌کنند تا به سرعت نقض‌های امنیتی احتمالی را قبل از تشدید آن‌ها شناسایی کرده و به آن‌ها پاسخ دهند.
• DSPM, Data Security Posture Management یا مدیریت وضعیت امنیت داده: ابزارهای DSPM به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا داده‌های حساس را در چندین محیط، مانند پلتفرم‌های ابری، مراکز داده داخلی، و تنظیمات کار Remote شناسایی و ایمن کنند. راهکارهای DSPM با خودکارسازی کشف و طبقه‌بندی داده‌های حساس، دید مستمری نسبت به خطرات امنیتی داده‌ها ارائه و به حفظ انطباق با مقررات مربوطه کمک می‌کنند.
• CASB یا Cloud Access Security Broker: راهکارهای CASB همچون واسطه‌ای بین کاربران و ارائه‌دهندگان سرویس Cloud عمل می‌کنند و به سازمان ها کمک می‌کنند تا Policyهای امنیتی خود را در Cloud گسترش دهند. این ابزارها استفاده از Cloud را مانیتور، سیاست‌های تطبیق‌پذیری را اجرا و قابلیت دید خطرات امنیت داده‌های Cloud را فراهم می‌کنند.

سازمانها می‌توانند با استفاده موثر از این ابزارها در برابر نقض امنیتی داده‌ها، نشت‌ها و دسترسی‌های غیرمجاز، با قدرت از خود دفاع کنند.

گام‌های عملی برای ساده‌سازی امنیت داده‌ها

سازمان­ها برای کاهش پیچیدگی این کلمات اختصاری و اجرای یک استراتژی موثر در امنیت داده می‌توانند این مراحل عملی را دنبال کنند:

1. شناسایی ریسک‌های کلیدی: می‌توان با ارزیابی خطرات امنیتی داده‌های خاصی که سازمان با آن مواجه است، شروع کرد. این ریسک‌ها ممکن است شامل تهدیدات داخلی، حملات خارجی یا پیچیدگی مدیریت داده‌ها در چندین پلتفرم Cloud باشد. شناسایی ریسک ممکن است فرآیند دشواری باشد، اما ابزارهای جدیدی در حال ظهور هستند تا به شرکت‌ها کمک کنند دریابند تیم آن‌ها چگونه داده‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد و به آن‌ها امکان می‌دهد فعالانه‌تر برنامه‌ای برای امنیت داده‌های خود ایجاد کنند.
2. هماهنگی با چارچوب‌ها: یک چارچوب امنیت سایبری مانند NIST CSF انتخاب شود و اطمینان حاصل شود که اقدامات امنیتی در خصوص داده‌ها با دستورالعمل‌های آن چارچوب همخوانی دارد. با این کار نه تنها امنیت بهبود می‌یابد، بلکه نشان داده می‌شود که این اقدامات مطابق با استانداردهای صنعت هستند.
3. یکپارچه سازی معماری و ابزارها: اطمینان حاصل شود که معماری‌های امنیتی مانند Zero Trust یا Data-Centric Security با ابزارهای مورداستفاده مانند DLP یا DDR همسو هستند. این عناصر باید برای محافظت یکپارچه با هم همکاری کنند.
4. نظارت مستمر و سازگاری: چشم‌انداز تهدید به سرعت در حال تکامل است، بنابراین بسیار مهم است که به‌طور مداوم وضعیت امنیت داده‌ها را زیر نظر داشت و با بروز چالش‌های جدید سازگار شد. به این منظور از ابزارهایی مانند DDR برای شناسایی تهدیدات Real-time و DSPM برای اطمینان از ایمن بودن داده‌ها در همه محیط‌ها استفاده می‌شود.

رمزگشایی کلمات اختصاری

مسیریابی در چشم‌انداز امنیت داده‌ها نباید سخت و طاقت‌فرسا باشد. سازمان­ها می توانندبا درک کلمات اختصاری کلیدی مربوط به معماری‌ها، چارچوب ها و ابزارها، رویکرد خود را تسهیل کرده و استراتژی امنیتی جامع و یکپارچه‌ای ایجاد کنند. سازمان‌ها به‌جای تمرکز بر راهکار های فردی باید رویکردی کل‌نگر داشته باشند و اطمینان حاصل کنند که معماری ها، چارچوب‌ها و ابزارهای منتخب آن‌ها برای محافظت از داده‌ها در هر مرحله  چه در حالت غیرفعال، چه در حال انتقال و چه در حال استفاده به‌طور هماهنگ کار می‌کنند.